S O Y L U E D E B İ Y A T
ahmet ada-3
ECE AYHAN'IN ŞİİRSEL SÖYLEMİ (Ahmet Ada)
1.İkinci Yeni şiirinin en cins şairidir Ece Ayhan. Cinsliği şiir dili
ve şiirsel söyleminin çok farklı bir şiir bloğu oluşturmasından
gelir. Şiir dili ve şiirsel söyleminin farklılığını sağlayan asal öğe,
şiirsel sözdizimini altüst etmesi, varolan sözdizimi kurallarını
yıkmasıdır. Şiirin müziğini sıfırlayamasa da çok aza indirerek,
eksi ses öğeleriyle anlamsal bir yapı kurar. Düzyazı şiiri, imgesele
dayanır. Söz, sözce, tümce yapıları da alışılmadık bağdaştırmalarla
doludur. Şiir kişilerinin bilinçaltı dünyalarını yansıtır.
2.Ece Ayhan toplumun alt kültürünün insanlarının sözcüsüdür.
Sokak çocukları, genelev kadınları, meçhul öğrenciler, orta ikiden
ayrılan çocuklar, İstanbul levantenleri, kantocu Peruz, Çanakkaleli
Melahat; yüzyılımızın fotoğraf albümünü oluşturur adeta. Ve
tarih... Osmanlı kimliği, azınlıklar... Tarihsel arka planı kurgulayabilmek
için eskil dilin diri ve işaretler taşıyan sözcüklerini
kullanır. Kullandığı sözcüklerin karşılığı olan kültürel değerler
deşifre edilmeden şiirsel ve estetiksel anlamın tadına varmak
güçtür.
3.Ece Ayhan’ın şiiri için ‘ritimsizdir’ diyemeyiz. Ezgiyi ve sesi en
aza indirgemesine karşın tümce yapısı içinde ses değerlerinin
uyumluluğu şiirinin anlamıyla örtüşür.
4.Sivil, kendine özgü bir şiir dili kurmuştur. Şiirinin yapısı ‘sıkı
şiir’ olarak nitelenebilir. Sıkı şiir tanımlaması onundur. ‘Sivil şiir’
tanımlaması poetik düşünceleriyle ilintilidir. Varolan şiir dilinin
karşıtı bir dil kurmak istemiştir. Tarihselliği de, arkaik sözcüklerin,
dolaşımda olmayan sözcüklerin ses ve anlam değerlerini
yeniden dolaşıma sokarak aktarır.
5.Şiirlerinde azınlıkların söylemi, marjinal kişilerin söylemi
(Abiler! gibi) monolojik söylemin akışı içinde erir gider.
6.Kentli bir şiirdir onunki. Modern bir şiir. Benzersiz bir şiir.
Kendiyle başlayan, geleneğini de kendinin kurduğu bir şiir.
Eşsiz, benzersiz ve akışkan bir şiir.
Ahmet Ada, 14 Temmuz 2002, Yalova*
*4.Uluslararası Yalova Şiir Akşamları’nda şair Ahmet Ada’nın Ece Ayhan’ın
şiiriyle ilgili yaptığı konuşma metni. Bilindiği gibi, teması ‘Şiir
ve Kimlik’ olarak belirlenen etkinlik, bir karar alınarak, 13
Temmuz 2002’de yitirdiğimiz Ece Ayhan’ın anısına düzenlenmişti