S O Y L U E D E B İ Y A T
GEZİ YAZISI
GEZİ YAZISI
Bir yazarın gezdiği, gördüğü ve incelediği yerlerden edindiği bilgi, görgü ve izlenimleri yansıtan yazıya denir.
Betimleyici anlatımdan yararlanılır.
Gezi yazılarında gezginin dikkatini çeken ve farklı konular güncel olaylarla da bütünleştirilerek edebî bir üslûpla anlatılır.
Gezi yazısı görülen yerlerin güzellikleri hakkında duygu ve düşünce içerebilir.
Anlatılanlar hayal ürünü değil gerçektir.
Gezi yazıları kuvvetli bir gözlem gücüne dayanır.
Temsilcileri
Venedikli tacir Marco Polo ve Arap gezgin İbn-i Batuta gezi yazısının dünya edebiyatındaki önemli temsilcileridir. Türk edebiyatında ise Babür Şah’ın Babürname’si, Seydi Ali Reis’in Mir’atü’l-Memalik’i, Evliya Çelebi’nin Seyahatname’si ve 28 Mehmet Çelebi’nin Sefaretname’si bu türün ilk önemli eserleri sayılırlar. Tanzimat’tan sonra Ahmet Mithat (Avrupa’da Bir Cevelan), Cenap Şehabettin (Hac Yolunda), Ahmet Haşim (Frankfurt Seyahatnamesi), Falih Rıfkı Atay (Taymis Kıyıları , Bizim Akdeniz, Denizaşırı) ve R. Nuri Güntekin (Anadolu Notları) gezi türünde eser veren önemli sanatçılardır. Yaşananlar gercek olduğundan tarihe yazılı bır örnek olarak gösterilebilir.