S O Y L U E D E B İ Y A T
Dramatik şiir
Dramatik Şiir
Dramatik Şiir, acıklı ya da korkunç bir konuyu anlatan şiir; insanın gözünün önünde tiyatro gibi konuyu canlandırabilen şiir; opera için yazılan manzum dramlardaki şiir. Batı edebiyatında Corneille, Racine, Shakespeare; Türk edebiyatında Namık Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan, Faruk Nafiz Çamlıbel dramatik şiirin en güzel örneklerini verirler.
Efsanelere dayanan bir nazım türüdür.kişilere korku,heyecan,acındırmak ve ders vermek amacı güden en eski tiyatro çeşididir.
Trajedi (Tragedya): Bu sözcük Yunanca tragoidia’dan gelir; tragos (keçi) ve oidie (türkü) sözcüklerinin birleşmesiyle "keçilerin türküsü" anlamına kullanılır. Dionysos şenliklerinde koro, tanrının ona bağlı kölelerini simgeliyordu. Tanrının çevresinde hep doğanın yabancı güçlerini temsil eden teke ayaklı satyrler bulunduğu için ilk başlarda, koro da satyrlerin biçimine giriyordu; ilk dönemlerde, korodaki oyuncular teke derileri (tragoi) giyerek oyun alanına çıkıyorlardı. Tragedya türü de tragos'ların şarkılarından doğdu.
Tragedyanın konu kaynağı efsanelerdi. Zaten efsaneler Yunan şiirinin de kaynağı olmuştu. Kendisinden sonra gelen yazarların bitmez tükenmez hazinesi olan Homeros efsaneleri güzel bir üslûp içinde tekrarlanmıştı. Ancak dram sanatı, bu efsanelerden yepyeni bir biçimde esinlendi. Efsaneler geleneksel bir süsleme sanatı gibi, tekrarlanmanın batağına tam düşecekken, dram sanatı bu efsanelere yeni bir soluk getirdi ve geniş bir ufuk açtı. Çünkü efsanelerde idealize edilerek ya da süslenerek anlatılan olaylar ve bu olayların içindeki kahramanla dram sanatı yoluyla Atina halkının özelliği ve tavrı oluverdi; efsaneler yoluyla önemli gerçekler üzerinde duruldu. Yunan tragedyasının özellik gösteren düşünce düzeyinden biri “gururlanma günahı” ve bu günahın kaçınılmaz cezasıydı. Grekler bu cezayı tanrıça Nemesis'e bağlarlardı. Nemesis, başarıları ve sürekli zenginlikleri yüzünden tanrıları unutan insanların kırbacı, onları cezalandıran bir yüce güçtü. Yunan seyircisi için hiçbir şey gurur kadar kahramanın kötü bir duruma düşmesindeki acıya, gölge düşüremezdi.
Yunan tragedya yazarları, oyunlarında tekrar tekrar bu günah-ceza kavramları üzerinde dururlardı. Hele Aiskhilos bu dinsel kavramlara her zaman dikkat etmişti. Ancak antik tragedyadaki günah kav-ramı bugünkünden değişikti: bazen günah hafif olur, unutulurdu; bazen günahı işleyen farkına bile varmazdı; bazen da günahı işleyen cezaya çarptırılan değil, onun babası ya da atası olurdu. Tragedya kahramanları günahlarından dolayı vicdan azabı çekmezlerdi.
Yunan tragedyasının yapısı konuşmalı ve şarkılı bölümlerle kuruludur. Konuşmalı bölümler üçe ayrılır:
Progolos, yani başlangıç
Koro'nun ortaya çıkmasından önce söylenen bölümdü. Oyun üzerine bazı açıklamaların yapıldığı yerdi. Bu bölüm yalnız bir kişi tarafından seyirciye doğru söylenirdi. Bir çeşit anlatıcının bölümüdür. Bu başlangıç bitince koro oyun alanına girer ve oyun bitinceye kadar kalırdı.
Epeisodion' lar
Bunlar koronun şarkıları arasındaki bölümlerdi. İ.Ö. V. yüzyıldan itibaren her oyunda üç Epeisodion'un olması bir kural durumuna geldi.
Eksodos, tragedyanın bitişiydi
İlk dönemlerde koronun dışarı çıkması sırasında söylenen lirik bir şarkıydı.
En ünlü tragedya yazarları; Aiskhylos,Sophokles,Euripides,Pierre Corneille,Jean Racine
Komedi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Komedi veya Güldürü'nün klasik (komedi tiyatrosu) ve popüler (güldürme amaçlı espri) manası vardır. Tiyatro'da; Trajedi'de başrol oyuncusunun yüksek statüsünü kaybetmesi üzerinedir. Ancak komedi de ise; genç ve yaşlı bir otorite arasındaki yüzleşme söz konusudur.
Popüler manasında komedi ise; tanımlaması zor olarak bilinir. Espri konusunda; bir kişi bir espriyi yeteri kadar komik ya da değil, kırıcı veya kırıcı olmayacak şekilde bulabilir. Buna göre; komedi kişinin zevkine göre değişir.
Komedi de; bir sunumun iyi ya da kötü olduğunun sınanması; bunu dinleyen ya da izleyenlerin tecrübeleriyle gerçekleşir.
İnsanları güldürerek eğitmeyi amaçlayan bir tiyatro türüdür. Her gülünç şeyin altında ders alınacak acı bir gerçeğin olduğuna inanılır.
Özelliklerini şöyle sıralayabiliriz;
Konusunu günlük hayattan, sosyal olaylardan seçer.
Kahramanları sıradan insanlar, eğitim görmemiş ya da sonradan görme kişilerdir.
Üslupta kusursuzluk aranmaz, kaba sayılan hatta küfürlü sözlere yer verilir.
Çirkin, kaba olaylar seyircinin gözü önünde işlenir.
Üçbirlik kuralına uyar.
İnsan karakterinin ilginç ve gülünç yanlarını anlatanlara karakter komedyası, Toplumun gülünçlükerini anlatanlara töre komedyası, olayların merak uyandırıcı şekilde işlendiği eserlere entrika komedyası adı verilir.Süper eğlenceli,çok güzel bir şeydir.
Komedi türü XVII. (17.) yüzyıldan sonra düzyazıyla yazılmaya başlanmıştır.
En ünlü komedi yazarları;
Eski Yunan'da Aristophanes,Menandros, Klasik Fransız Edebiyatı nda Moliére'dir
Dram (tiyatro)
Acıklı tiyatro oyunu, acıklı durum.Dram yunancadır.Hayattan alınma tiyatro olayı demektir.19.Yüzyılda romantik edebiyat devrinde trajedinin belli kurallarını kırmak suretiyle ortaya çıkarılan tiyatro çeşididir.İnsanın şiddetli heyecanlar duymak ihtiyacından doğmuştur.
Özelliklerini şöyle sıralayabiliriz;
Konusu günlük hayattan veya tarihin herhangi bir devrinden seçilebilir.
Hem acıklı hem komik olaylar aynı oyunda iç içe bulunur.
Kahramanlar hem soylulardan hem sıradan insanlar arasından seçilir
Üçbirlik kuralına uyma zorunluluğu yoktur.
Her tür olay seyircinin karşısında gerçekleştirilebilir.
Şiir, düzyazı karışık halde bulunur.
En ünlü dram yazarları;
İngiliz yazar Shakespeare dramın ilk ürünlerini vermiştir. Ancak bu türün özelliklerini Victor Hugo belirlemiştir. Schiller, Geothe diğer ünlü dram yazarlarıdır.
Türk edebiyatı'nda Batılı anlamda sahne Tiyatro'su Tanzimat'tan sonra görülür. Bundan önce halk arasında yüzyıllardır sürmüş seyirlik oyunlar vardı. Ortaoyunu, meddah, Karagöz ile Hacivat bunların başlıcalarıdır.
bugün 341 ziyaretçi (514 klik) burdaydı!
